Jazda autem z automatyczną skrzynią biegów – jak nauczyć się obsługi?

17.09.2018 |

Jazda samochodem z automatyczną skrzynią biegów jest wygodna i dość prosta. Warto jednak uważać, ponieważ można ją równie łatwo uszkodzić. Jak przestawić się na automat?

Skrzynia biegów – ręczna a automatyczna

Różnica między manualną, a ręczną skrzynią biegów jest bardzo prosta. W pierwszym przypadku biegi zmieniane są manualnie, razem z wciśnięciem pedału. Samochód z automatyczną skrzynią biegów nie posiada sprzęgła, a zmiana biegów następuje samoistnie – poprzez dopasowanie do aktualnego obciążenia silnika. Automatyczne skrzynie biegów są bardzo trwałe, ale mogą ulegać uszkodzeniom. Najczęściej jest to następstwem niewłaściwego używania, a także zbyt częstych zmian przełożeń. Prawdopodobieństwo wcześniejszego zużycia rośnie wraz z intensywnością manipulacji przy drążku.

Nasza firma od lat zajmuje się udzielaniem pomocy drogowej. Wielokrotnie zdarzało się nam holować auta, które uległy uszkodzeniu w wyniku błędnej obsługi biegów. Najczęściej wina leży po stronie kierowcy, który dopiero od niedawna porusza się samochodem z automatyczną skrzynią. Jak zatem porzucić dotychczasowe przyzwyczajenia i skutecznie przestawić się z obsługi manualnej?

pedały w aucie z automatyczną skrzynią biegów

Podstawowe tryby jazdy – P, R, D, N

Kluczowym etapem nauki poruszania się autem z automatyczną skrzynią zmiany biegów jest opanowanie podstawowych trybów jazdy:

  • P – postój (ang. park)
  • R – jazda do tyłu (ang. reverse)
  • D – jazda do przodu (ang. drive)
  • N – położenie neutralne (ang. neutral)

Tryb P

Położenie P powinno być używane jedynie podczas postoju samochodu – nie w przypadku każdego zatrzymania. Kierowca ma obowiązek wybrać ten tryb, kiedy zamierza zgasić silnik oraz zakończyć jazdę. Nie należy go używać ani na skrzyżowaniu, ani żadnym innym zatrzymaniu, ponieważ blokuje ono przekładnię i zatrzymuje ją na stałe. Uruchomienie tego trybu podczas jazdy nawet z niewielką prędkością, może być bardzo niebezpieczne dla skrzyni biegów. Położenie P powinno być włączane jedynie wówczas, gdy samochód przytrzymywany jest hamulcem i stoi w miejscu. W sytuacji nieprzerwanej pracy silnika oraz zamiaru dalszej jazdy, skrzynię należy pozostawić w trybie D. W położenie P przejść można dopiero podczas dłuższego postoju, powyżej jednej minuty. Silnik unieruchomić można jedynie wówczas, ewentualnie zachowując położenie neutralne N.

Tryby R i D

Tryby R oraz D wykorzystywane są do jazdy w tył oraz przód. Aby poruszać się przed siebie, należy włączyć D z położenia P. Wykonany ruch powinien być szybki, dzięki czemu elektronika nie zdąży przesłać sygnału o uruchomieniu biegu wstecznego. W ten sposób przejdzie od razu do D, pomijając włączanie wszystkich trybów po kolei. Znaczna część przekładni z drążkiem posiada konstrukcję, która wymusza przejście przez R i N podczas uruchamiania trybu D. Aby pojechać do tyłu będąc w położeniu D, należy przesunąć drążek w tryb R i puścić hamulec dopiero po upływie chwili. Odczuwane wówczas niewielkie szarpnięcie informuje o gotowości auta do jazdy w wybranym trybie. Nie jest wskazane przełączanie między R i D gdy pojazd się toczy, chociaż jest to wykonalne. Lepiej tego unikać także podczas szybszej jazdy – należy się zatrzymać, a następnie przejść w wybrany tryb przy wciśniętym pedale hamulca.

Tryb N

Wbrew pozorom, tryb neutralny nie służy do odciążania skrzyni biegów i silnika po zatrzymaniu się na przejeździe, światłach czy przejściu dla pieszych. Położenie N powinno być stosowane jedynie w najbardziej awaryjnych sytuacjach, kiedy konieczne jest przemieszczenie samochodu bez udziału silnika – np. poprzez holowanie lub pchanie. . W przypadku pojazdów użytkowych, tryb neutralny może być uruchamiany również przy okazji włączania dodatkowych urządzeń napędzanych przez silnik. Zasadniczo jednak położenie N nie powinno być stosowane podczas normalnej eksploatacji.

Dodatkowe tryby jazdy

Przekładnie automatyczne nierzadko oferują także dodatkowe tryby jazdy. Położenia oznaczone cyframi zwykle ograniczają liczbę biegów:

  • w trybie 1 do dyspozycji pozostawiony zostanie jedynie pierwszy bieg
  • w trybie 2 działa wyłącznie bieg drugi (rozwiązanie bardzo przydatne np. podczas jazdy na wyjątkowo śliskiej drodze)
  • w trybie 3 uruchomione zostaną trzy pierwsze biegi, bez włączenia się wyższych (opcja stosowana często w jeździe górskiej, na zjazdach i podjazdach – podczas jazdy w dół zapewnia mocniejsze hamowanie, a w górę ogranicza włączanie się zbędnych biegów po puszczeniu pedału gazu)

Położenie 1 i 2 powinno być włączane podczas postoju, a w momencie jazdy jedynie przy przejściu na D. Tryb 3 należy uruchamiać wyłącznie w momencie pracy przekładni na danym biegu z ograniczonej grupy przełożeń. Część przekładni automatycznych posiada również tryb S – sportowy. Pozwala on na dłuższe utrzymanie niższego położenia przekładni, a także sprawniejszą redukcję podczas hamowania. Odwrotnie do sportowego działa tryb zimowy W (winter). Położenie manualne M lub +/- pozwala natomiast na samodzielny wybór przełożeń.

Jazda autem z automatyczną skrzynią biegów

Polscy kierowcy coraz częściej przekonują się do automatów. Wynika to w dużym stopniu z wygody, jaką oferuje takie rozwiązanie podczas jazdy po zatłoczonych drogach. Nie trzeba bezustannie operować dźwignią oraz sprzęgłem – wystarczy jedynie gaz i hamulec. Aby sprawnie jeździć automatem, warto korzystać z instrukcji obsługi dołączonej przez producenta. Poruszanie się w ten sposób jest bardzo wygodne, ale wymaga nieco wprawy. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji zagrożenia.

Wielu kierowców odruchowo próbuje zmieniać położenie drążka skrzyni biegów, co nierzadko źle się kończy. Jeżeli już dojdzie do uszkodzenia auta, warto zwrócić się o pomoc do specjalistów. Jesteśmy w stanie szybko dojechać na miejsce zdarzenia i zaoferować wsparcie – zarówno w kwestii holowania auta, jak i jego naprawy.

Powrót do bloga